Ciekawość świata to cecha, która pojawia się już w pierwszych dniach życia człowieka. Jeśli spojrzeć na to logicznie, to widoczna jest głównie u dzieci, ale czy to oznacza, że dorośli już wszystko wiedzą i nie zadają pytań? Prawda jest taka, że życie ludzkie możemy porównać do ciągłej wędrówki, na której coraz to spotykamy nowe przeszkody oraz problemy. Zdobywamy wtedy umiejętność radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Wniosek jest zatem taki, że życie ludzkie jest pełne niespodzianek, a człowiek nieustannie uczy się czegoś nowego. Ludzie odkrywają świat za pomocą historii, błędów, doświadczeń, a także pytań. Czas dorastania wymusza na nas podejmowanie ważnych decyzji, których skutki nie zawsze okazują się być pozytywne. Trzeba pamiętać, że każda “mniejsza” decyzja, którą podjęliśmy w przeszłości, doprowadza nas w końcu do miejsca, w którym musimy dokonać ostatecznego, a czasami decydującego wyboru. Właśnie dlatego, że każdy ma wybór świat jawi się nam jako miejsce do odkrycia.
Życie ludzkie jest pełne niespodzianek i nikt nie wie, co los postawi na naszej drodze. Naszym zadaniem jest bycie rozważnym i spostrzegawczym. Według mnie już w nastoletnim życiu powinniśmy się zastanawiać nad tym czego tak właściwie chcemy. Jestem pewna, że większość z nas nie raz zadawała sobie pytanie, które zaczynało się od słów: ,, a co gdybym…”; świadczy to o tym, że wcześniej nie wiedzieliśmy, że decyzja, która kiedyś wydawała nam się błaha, może mieć swoje skutki w przyszłości. Dopiero po jakimś czasie dostrzegamy jej wagę i dzieje się to zazwyczaj w momencie, kiedy musimy dokonać następnej decyzji albo po prostu zaczynamy odczuwać jej skutki. Moment, w którym pojawia się sytuacja bez wyjścia, zakładamy, że nie mamy wyboru jest, skutkiem tego, że w przeszłości popełniliśmy błąd, który postawił nas w sytuacji bez wyjścia. Uważam, że każdy ma wpływ na swoje decyzje, lecz nie zawsze to dostrzegamy w odpowiednim momencie. Patrząc prawdzie w oczy, jeśli jesteśmy zmuszeni do braku wyboru to najprawdopodobniej ponosimy konsekwencje związane z sytuacjami, w których ten wybór się pojawił, a my dokonaliśmy złego.
Dodatkowo warto wspomnieć tutaj o tym, że każdy ma wolną wolę, swój rozsądek oraz poglądy, co czyni nas ludźmi wyjątkowymi. Jest to coś pięknego, ale jednocześnie niebezpiecznego. Każdy powinien mieć prawo wyboru, a jeśli ktoś go nam ogranicza to śmiało można powiedzieć, że mamy do czynienia ze złamaniem prawa człowieka. Już od czasów starożytnych literatura prezentuje nam problematykę wyboru. Chociażby historia Adama i Ewy zamieszczona w ,,Biblii” ukazuje moment grzechu pierwszych ludzi. Ewa ma wybór – wybiera niekorzystnie, a konsekwencje spadają zarówno na nią, jak i na Adama oraz całą ludzkość. Kolejno przytoczyć możemy dzielną siostrę Antygonę z utworu Sofoklesa, która to staje w obronie praw boskich i ściąga na siebie negatywne konsekwencje za złamanie praw ludzkich. W późniejszych epokach literackich pojawia się chociażby Hamlet ze swoim słynnym rozważaniem: ,, Być albo nie być- oto jest pytanie (…)”. Sztuka dokonywania wyboru przejawia się również w okresie dorastania. Podejmując decyzje nie zawsze stawiamy na pierwszym miejscu rozum. Czasami słuchamy głosu serca i podejmując decyzję, kierujemy się tym co ono nam podpowiada. Każdemu znana jest tragiczna historia młodych kochanków, którzy poświęcają swoje życie w imieniu miłości. Uważam, że zakończenie utworu ,,Romeo i
Julia” autorstwa Williama Szekspira idealnie pasuje do twierdzenia, że czasami podejmujemy decyzje nieprzemyślane, kierując się przy tym emocjami, bądź stanami w jakich się obecnie znajdujemy. Julia stanęła w sytuacji, w której wolała zakończyć swoje życie, popełniając samobójstwo, niż żyć dalej bez swojego ukochanego. Nie myślała nad tym długo, ponieważ jej uczucie było silniejsze od rozumu. Nie pomyślała o swoich bliskich, lecz mogło być to spowodowane z góry założoną tezą. Mogła uznać, że skoro za życia nikt nie pomyślał o jej uczuciach i szczęściu to i ona nie zamierza zmienić decyzji ze względu na ludzi, którzy nie myśleli wcześniej o niej. Cały utwór utwierdza nas w przekonaniu, że dla młodych bohaterów miłość była wartością najwyższą. To właśnie w ich przypadku wszystkie wcześniejsze wybory, które dokonywali z myślą o swoim uczuciu, doprowadziły ich do miejsca, w którym Julia została zmuszona do podjęcia najważniejszej decyzji w życiu.
Historie ukazane w literaturze uczą nas jak postępować w sytuacji, w której nie jesteśmy pewni co do słuszności wyboru. Ukazywanie konsekwencji działań podejmowanych przez bohaterów literackich jednych przestraszy a innym pokaże słuszne wyjście z danej sytuacji. Mówi się, że nauka na własnych błędach przynosi najlepsze skutki, lecz nawet nie zauważamy, w którym momencie uczymy się na błędach bohaterów literackich. Po przeczytanym utworze każdy z nas lubi podzielić się opinią i przemyśleniami na temat konkretnych bohaterów. Do niektórych pałamy większą sympatią, a do niektórych mniejszą. Wynika to z ich zachowań w danych sytuacjach, co jednocześnie zmusza nas do postawienia się na ich miejscu i zastanowienia jak my zachowalibyśmy się w podobnej sytuacji, aby uniknąć miejsca, w którym będziemy zmuszeni do wyboru, który nie zawsze będzie niósł szczęśliwe zakończenie.
Każdy z nas powinien decydować o sobie, ponieważ inni znają tylko nasze imię, a nie naszą historię. Świadomy człowiek powinien wiedzieć, co jest dla niego dobre, tak aby ukształtować swoją osobowość. Należy pamiętać, że to my i nasze wybory mają wpływ nie tylko na nasze życie jak może się nam wydawać, lecz także na przyszłość naszego kraju, zwłaszcza młodsze pokolenie. To właśnie te “małe decyzje” mogą okazać się rozwiązaniem sytuacji, które teraz mogą być uznawane za te ,,bez wyboru”.
Według mnie każdy ma wybór w kwestii podejmowanych decyzji. To my decydujemy o przyszłości, a każda najmniejsza podjęta decyzja prowadzi nas do miejsca, w którym obecnie się znajdujemy. Przede wszystkim każda decyzja powinna być w pełni zależna od nas, ponieważ to jest nasze życie i to my będziemy musieli wziąć odpowiedzialność za nie zawsze pozytywne konsekwencje. Właśnie dlatego uważam, że każdy powinien mieć wybór.
Patrycja Jędzura
___
Praca została wyróżniona w konkursie dziennikarskim “Czy każdy ma wybór?”, organizowanym w ramach Alei Reportera. Projekt został zrealizowany dzięki wsparciu Miasta Lublin.