Stella Maris*
Niech mądrość ojców poszerzy poznanie;
Prawd dawnych arkan mi otworzy bramy.
Pojmę co się dzieje,
przewidzę co stanie
na drodze okrętu
w podróży przez fale.
Firmament nocą odpowiedzi wskaże.
Niebo gwiaździste odkryje wieczny sens.
A ja póki jestem, płynąć nie przestanę.
Vivere non est necesse,
navigare necesse est.
*Stella Maris (łac. Gwiazda Morza)- Jedno z imion nadanych gwieździe Alfa Ursae Minoris, północnej gwieździe polarnej ziemi, od wieków wykorzystywanej do nawigacji na morzu.
Odwaga na morzu
W pierwszym wieku przed naszą erą, gdy Rzym był jeszcze republiką, nad mieszkańcami półwyspu apenińskiego zawisła groźba głodu. Stan spichlerzy obywateli rzymskich był bowiem w tamtym okresie zależny od dostaw zboża spoza Italii, odbywających się drogą morską. Imperium miało doskonale zorganizowaną flotę, jednak to nie wystarczało. Problem stanowili śródziemnomorscy piraci, którzy skutecznie przejmowali rzymskie statki handlowe. Do rozprawienia się z zagrożeniem wysłano dowódcę wojskowego Gnejusza Pompejusza Wielkiego. Przydomek swój uzyskał on nie tylko dzięki temu, że przeprowadził antypiracką kampanię bardzo sprawnie, ale również ze względu na swoją ponadprzeciętną odwagę oraz skuteczność w bitwach. Historię jego sukcesów politycznych i militarnych opisał Plutarch- filozof i historyk rzymski, który urodził się niemal sto lat po tych wydarzeniach. To w opisanej przez niego historii po raz pierwszy pojawiły się słowa, będące jedną z najsłynniejszych sentencji przypisywanych Pompejuszowi: “Navigare necesse est, vivere non est necesse”. Gdy Wieczne Miasto głodując, czekało na dostawy zboża z Afryki, załadowane statki Gnejusza, szykowały się do powrotu do ojczyzny. Rozpętała się burza, a żeglarzy ogarnął strach przed wyruszeniem,. Pompejusz wiedział, że nie ma czasu do stracenia, gdyż każdy dzień zwłoki, oznaczał ofiary śmiertelne w mieście nad Tybrem. Podjął decyzję. Wszedł na statek i donośnym głosem zawołał do współtowarzyszy: “Żeglowanie jest koniecznością, życie koniecznością nie jest.”-“Navigare necesse est, vivere non est necesse”.